DİJİTAL DÜNYA HAKKINDA

İnsanoğlu var olduğundan beri sürekli olarak bir gelişme göstermiştir. Bu gelişimeler çağlar boyu devam etmiş ancak bazı dönemlerde yavaş gerçekleşirken bazı dönemlerde hızlı gerçekleşmiştir. Bu gelişimlerin temelinde insanoğlunun kendini aşma isteği, geleceği hayal etme ve daha rahat bir hayat yaşama isteği yatmaktadır. İnsanlığın gelişimi toplumsal, kültürel, ekonomik, politik ve teknolojik olarak bir çok alanda yaşanmıştır. Ateşin bulunması, elektriğin keşfi, telgraf ve telefonun icadı, sanayi devrimi ve makineleşme gibi faktörler gelişmeleri hızlandırmıştır. Özellikle 1900’lü yılların ikinci yarısında bilgisayarın icat edilmesi ile birlikte kendini önü alınamaz bir döneme girmiş durumda bulmuştur. Bugün içinde bulunduğumuz Dijital Dünyanın başlangıcı da bu keşifler ve gelişmeler sayesinde olmuştur.

Dijital dünyanın oluşması internetin icat edilmesi sayesinde olmuştur. 2000’li yıllara henüz girdiğimiz zamanlarda insanlar internet denilen görünmeyen ve elle tutulmayan olgunun geçici bir şey olduğunu, kullanışlı olmadığını ve birkaç yıl içerisinde ortadan kalkacağını düşünüyorlardı. Şimdi ise kullandığımız her cihazda internet bağlantısı bulunmakta, hayatımız neredeyse internet tarafından yönetilmektedir. İnternetin bu kadar hızlı bir şekilde hayatımızı sarmasında herhangi bir sahibinin olmaması ve herkes açısından erişilebilir olmasının büyük katkısı vardır. İnternetin gelişmesi bizlere bir sınırı olmayan uçsuz bucaksız dünyaların kapısını açmıştır.

DİJİTAL DÜNYA

Peki nedir bu dünyanın özellikleri, faydalı nelerdir, olumlu ve olumsuz yönleri nelerdir, insan bu dünyanın yöneticisi mi yoksa bu kavram tarafından yönetilen bir figüran konumunda mı? İşte Bu sorulara cevap vermek için, çocuklara ve yetişkinlere Dijital Dünyayı öğretmek için, kendimizi ve etrafımızdakileri zararlarından korumak için 6 farklı şehirden 7 farklı okulun öğretmenleri ve öğrencileri bir araya gelerek DİJİTAL DÜNYAYI KEŞF@ adlı proje çalışmalarına başladık.

Yukarıda belirttiğim sorulara cevap verebilmek için öncelikle Dijital Dünyanın ne olduğunu bilmeliyiz. Yaptığımız araştırmalar ve çalışmalar sonucunda gördük ki günümüz insanları az veya çok bir şekilde bu kavram hakkında bilgiye sahip. Ortak kanı ise internet ve internet bağlantısı kullanılarak yapılan her şey olduğu. Bilgi otoyolu, bilgi teknolojileri, dijital devrim gibi kavramlara artık aşinayız. İş, eğitim, eğlence, politika, ticaret gibi bir çok safhada yaşantımızda kullanmaktayız. Buna rağmen internetin bir sahibi yok, her kullanıcı onun sahibi durumundadır.

Projemizde dijital dünyanın olumlu yanlarından ziyade daha çok olumsuz yönlerine dikkat çekerek tehlikelerinden korunma yöntemlerini anlatmaya çalıştık. Çünkü suç insanın varoluşundan beri vardır ve dijital dünya suça farklı bir boyut kazandırmıştır. Kimlik bilgilerimiz, şifrelerimiz, banka hesaplarımız, kişisel fotoğraflarımız, gezdiğimiz yerler, bulunduğumuz konumlar, yazışmalarımız, kısaca hayatımız dijital dünyada yüklü durumda. Bütün bunların hepsi Dijital Ayak izimizi oluşturuyor. Siber zorbalık, çevrimiçi dolandırıcılık, kişisel verilerin izinsiz kullanımı, banka hesaplarımızın ele geçirilmesi, kredi kartının izinsiz kullanılması, bilgisayarlarımızdaki dosyalarımıza ulaşılması, sosyal medya hesaplarımızın ele geçirilmesi, şantaj, istismar, propaganda gibi birçok suç ile karşılaşabilmekteyiz. Özellikle çocuklarımız bundan daha çok etkilenmektedir. Dijital ağlar yapısı nedeniyle kontrol edilmesi oldukça zor bir platformdur ama doğru kullanımla birçok sakıncasından kurtulabiliriz. Yaptığımız etkinlikler ile iyi birer medya okuryazarı olmayı, bu tehlikeleri anlatmaya ve korunma yollarını öğretmeye çalıştık.

Güvenli şifre oluşturma, internet etiği, siber zorbalık, dijital ayak izi, kişisel verilerin korunması gibi birçok konuda öğrencilerimizle birlikte afiş ve poster çalışmaları gerçekleştirdik. Bunları iyi kavrayan birer medya okuryazarı olabilmek için konunun uzmanlarıyla canlı sohbetler gerçekleştirdik. Okullarımızda bu tarz tehlikelerle karşılaşan öğrencilerimiz olursa neler yapılması gerektiğini belirten eGüvenlik Okul Politikaları hazırladık. Dijital Vatandaşlık üzerine canlı yayınlar gerçekleştirdik ve Dijital Dünya Vatandaşının hangi özelliklere sahip olması gerektiğini öğrencilerimizle birlikte tespit etmeye çalıştık. Etrafımızdaki insanları bilgilendirmek amacıyla broşürler ve afişler tasarlayarak dağıttık. Bilmediğimiz siber suçların neler olduğunu, nasıl tespit edildiğini, hangi cezalar ile karşı karşıya kaldıklarını öğrenmek için webinarlar düzenleyerek konunun uzmanları tarafından eğitimler aldık. Aynı zamanda dijitalleşme ile birlikte dil kullanımında oluşan bozuklukların önüne geçmek için yapılan bütün çalışmalarda dil bilgisi ve yazım kurallarına dikkat etmeye çalıştık. Dilimize giren yabancı kavramları ve anlamlarını araştırarak dijital sözlük oluşturduk.

Bütün bunların yanı sıra; Dijital ağların diğer olumsuz yönlerinin neler olduğu ve nasıl düzeleceği? Suç olgusunun sanal dünyada nasıl oluştuğu ve nasıl önleneceği? İnternet bağımlılığının nasıl düzeleceği? Kötü amaçlı sitelerin nasıl önüne geçileceği? Cep telefonu ve bilgisayar oyunlarının zararlı etkilerinin neler olduğu ve nasıl önleneceği? Sanal dünyadaki alışveriş çılgınlığının nasıl oluştuğu? Asosyalleşme ve yabancılaşmanın nasıl önüne geçileceği? gibi uzayıp giden sorular konunun ne kadar geniş bir derya deniz olduğunu göstermektedir. Bizle proje ekibi olarak kısa zamanda birçok çalışma yaparak elimizden geldiğince konunun temelini anlatmaya çalıştık.

Genel olarak; Dijital Dünya yaşantımızın her tarafını sarmış durumda ve hayatımızı birçok yönden kolaylaştırmaktadır. Bu renkli ve büyülü dünya birçok kitabı, makaleyi, çok uzaklardaki sevdiklerimizi gösterebilir. Hayal bile edemediğimiz insanlarla tanışmamızı sağlayabilir, dünyanın en uzak noktasını keşfetmemizi sağlayabilir. Bize düşen görev gerçekle bağımızı koparmadan, zamanı ve sorumluluklarımız unutmadan bilinçli bireyler olmak ve akıllıca kullanmaktır.

S. Murat EKSİK